Η πρόσβαση στην υγεία αποτελεί, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, ωστόσο τα τρανς άτομα βιώνουν σημαντικά εμπόδια κατά την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγείας και ψυχοκοινωνικής στήριξης, τα οποία περιορίζουν τη φροντίδα που μπορούν να λάβουν και συνεπώς τη συνολική ποιότητα της υγείας και ευζωίας τους. Οι συστημικές διακρίσεις. το στίγμα, οι αρνητικές αντιλήψεις γύρω από τις τρανς ταυτότητες, και η περιορισμένη εξοικείωση των επαγγελματιών με τα ζητήματα ταυτότητας φύλου είναι ορισμένοι από τους παράγοντες που συμβάλλουν στο περιορισμό της πρόσβασης των τρανς ατόμων σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας και ψυχικής υγείας.
Κύριος στόχος του διαδικτυακού προγράμματος επιμόρφωσης του έργου Transcare είναι η ενίσχυση των γνώσεων των επαγγελματιών αναφορικά με ζητήματα ταυτότητας φύλου, τις ανάγκες των τρανς ατόμων από τις υπηρεσίες υγείας και ψυχικής υγείας, και την ανάπτυξη ή την ενίσχυση των δεξιοτήτων τους για την άρση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν τα τρανς άτομα κατά την αναζήτηση ή την επαφή τους με τις υπηρεσίες υγείας, τη δημιουργία ασφαλών και συμπεριληπτικών δομών υγείας, και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες των τρανς ατόμων.
Σε ποιους απευθύνεται: Επαγγελματίες υγείας (ιατρούς όλων των ειδικοτήτων, νοσηλευτές-ριες, μαιευτές-μαίες, επισκέπτες-ριες υγείας, κ.α.), επαγγελματίες ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής στήριξης (ψυχολόγους, ψυχοθεραπευτές-ριες, κοινωνικούς-ές λειτουργούς, κ.α.), διοικητικούς-ές υπαλλήλους σε δομές υγείας, καθώς και φοιτητές-ριες σχετικών σχολών.
ΤΙ ΘΑ ΜΑΘΕΤΕ
Με την ολοκλήρωση της παρακολούθησης του διαδικτυακού επιμορφωτικού προγράμματος θα είστε σε θέση:
- Να κατανοήσετε βασικές έννοιες και ορολογίες αναφορικά με την ταυτότητα φύλου, το σεξουαλικό προσανατολισμό, τα χαρακτηριστικά φύλου και την έκφραση φύλου
- Να κατανοήσετε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα τρανς άτομα κατά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας & την επίδραση των διακρίσεων στην σωματική και ψυχική υγεία των τρανς ατόμων
- Να γνωρίζετε το εθνικό νομικό πλαίσιο σχετικά με την ταυτότητα φύλου
- Να κατανοήσετε καλύτερα τις ανάγκες υγείας των τρανς ατόμων
- Να γνωρίζετε καλές πρακτικές για τη δημιουργία συμπεριληπτικών δομών υγείας
- Να γνωρίζετε τις κατευθυντήριες οδηγίες για την παροχή συμπεριληπτικών υπηρεσιών σε εξειδικευμένα πεδία όπως η ψυχική υγεία, η σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία, και οι διαδικασίες ιατρικής φυλομετάβασης
SYLLABUS
Το επιμορφωτικό υλικό αποτελείται από 4 ενότητες (modules), κάθε μια από τις οποίες χωρίζεται σε επιμέρους μαθήματα (lessons) και διαλέξεις (units).
- Ενότητα 1 – Βασικές έννοιες και ορολογία: Η πρώτη ενότητα αποτελεί μια εισαγωγή στις βασικές έννοιες και τα ζητήματα σχετικά με την ταυτότητα φύλου και τις τρανς ταυτότητες, αλλά και ευρύτερα τις ΛΟΑΤΚΙ+ ορολογίες.
- Ενότητα 2 – Πρόσβαση σε υπηρεσίες: Η δεύτερη ενότητα εστιάζει στην πρόσβαση των τρανς ατόμων σε υπηρεσίες υγείας και έχει στόχο να παρέχει στους/στις επαγγελματίες μια πλήρη εικόνα αναφορικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα τρανς άτομα κατά την αναζήτηση φροντίδας υγείας: την πορεία (από)παθολογιοποίησης των ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτοτήτων, τα κενά και τις ελλείψεις στις δομές υγείας και τις συνέπειες τους στην πρόσβαση των τρανς ατόμων στις σχετικές υπηρεσίες, την αναγκαιότητα επιμόρφωσης των επαγγελματιών και το νομικό πλαίσιο αναφορικά με την ταυτότητα φύλου.
- Ενότητα 3 – Δημιουργία συμπεριληπτικών υπηρεσιών: Η τρίτη ενότητα εστιάζει στην παροχή στοχευμένων κατευθυντήριων οδηγιών προς τους/τις επαγγελματίες υγείας για τη δημιουργία ενός συμπεριληπτικού και ασφαλούς περιβάλλοντος για τα τρανς άτομα, είτε αυτά είναι ωφελούμενα των υπηρεσιών, είτε μέλη του προσωπικού, τόσο στο επίπεδο των δομών υγείας όσο και κατά την προσωπική επαφή και εξυπηρέτηση των ατόμων.
- Ενότητα 4 – Εξειδικευμένες υπηρεσίες: Η τελευταία ενότητα εστιάζει στην παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών υγείας προς τρανς άτομα (Ψυχική υγεία, ιατρικές διαδικασίες φυλομετάβασης, σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία, διαθεματική παροχή υπηρεσιών κ.ο.κ).
Εισηγητές
Αγάπη Αγγελάκη
Η Αγάπη Αγγελάκη MPH, είναι Κοινωνικής Λειτουργός και ερευνήτρια Δημόσιας Υγείας στην Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Γεωργία Αγγέλη
Γεωργία Αγγελή, προπτυχιακή φοιτήτρια, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Τοπική Υπεύθυνη Σεξουαλικής & Αναπαραγωγικής Υγείας και Δικαιωμάτων, HelMSIC – Hellenic Μedical Students’ International Committee. Εκπαιδεύτρια Ομοταγούς Εκπαίδευσης στην Εμπεριστατωμένη Σεξουαλικη Διαπαιδαγώγηση (Comprehensive Sexuality Education – CSE).
Μαριλένα Αναστασάκη
Η Μαριλένα Αναστασάκη, MSc, PhD είναι ερευνήτρια Δημόσιας Υγείας και Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. Τα επιστημονικά πεδία της ερευνάς της εστιάζουν στους κοινωνικο-οικονομικούς προσδιοριστές της υγείας, την αλλαγή συμπεριφοράς, την επιστήμη της εφαρμογής παρεμβάσεων (implementation science) για την ενδυνάμωση της κοινότητας, την εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας και την ολοκληρωμένη φροντίδα υγείας (integrated care).
Χριστιάνα Γεννατά
Χριστιάνα Γεννατά, Ψυχολόγος, Εκπ. Ψυχοθεραπεύτρια. Είναι επιστημονική συνεργάτιδα του Orlando LGBT+ και της Γραμμής ψυχολογικής στήριξης 11528 – Δίπλα Σου, που απευθύνεται σε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, γονείς και εκπαιδευτικούς.
Γεώργιος Γιαννόπαπας
Γιώργος Γιαννόπαπας, δευτεροετής προπτυχιακός φοιτητής, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης. Γραμματέας Τοπικής Επιτροπής Ηρακλείου, Τοπικός Υπεύθυνος Σεξουαλικής & Αναπαραγωγικής Υγείας και Δικαιωμάτων, HelMSIC – Hellenic Μedical Students’ International Committee.
Αθηνά Δρακάκη
Αθηνά Δρακάκη, Ιατρός. Απόφοιτη Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (2016 – 2022). Συντονίστρια Ομάδας Εργασίας & Υπεύθυνη Επικοινωνίας HelMSIC (Hellenic Μedical Students’ International Committee) για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Transcare. Εκπαιδεύτρια Ομοταγούς Εκπαίδευσης στις Ήπιες Δεξιότητες (Soft Skills) και στην Εμπεριστατωμένη Σεξουαλικη Διαπαιδαγώγηση (Comprehensive Sexuality Education – CSE).
Νέλη Καούνη
Η Νέλη Καούνη είναι κοινωνική λειτουργός.
Έχει διατελέσει πρόεδρος, ταμίας και μέλος της διαχειριστικής ομάδας της Colour Youth, καθώς και εκπρόσωπος της στο Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας.
Βασίλης Κιοσσές
Βασίλης Κιοσσές, Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπευτής, Δρ. Ιατρικής Παν/μίου Ιωαννίνων. Έχει δημιουργήσει το “Έλα στη θέση μου, Γιατρέ!” την πρότυπη, βιωματική εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας στην ενσυναίσθηση, η οποία έχει κατακτήσει Παγκόσμιο Βραβείο Καινοτομίας, (2019, Florida- USA). Επιστημονικός συνεργάτης του Orlando LGBT+.
Ερωφίλη Κόκκαλη
Η Ερωφίλη Κόκκαλη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα.Είναι συγγραφέας ηθοποιός και από το 2015 εργάζεται ως σύμβουλος σεξουαλικης υγείας στις δομές της θετικής Φωνής.(Athens Checkpint-Red Umbrella Athens-Ref Checkpoint) Έχει εργαστεί στα προγράμματα Faros,TransR,Πολιτικό άρχείο του HIV και Transcare Project.
Ναθαναήλ Λιναρδής
Ο Ναθαναήλ Λιναρδής είναι εικαστικός, απόφοιτος της σχολής Καλών Τεχνών της Φλώρινας, μουσικός, ποιητής και αρθρογράφος. Έχει διατελέσει γραμματέας και μέλος διαχειριστικής της Colour Youth, υπεύθυνος του προγράμματος καταγραφής περιστατικών ρατσιστικής βίας “Πες το σ εμάς”, ενώ έχει εργαστεί ως εμπειρογνώμων ερευνητής στο πρόγραμμα Transcare.
Χρήστος Λιονής
Ο Χρήστος Λιονής είναι Ομότιμος Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης και επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Linkoping Σουηδίας. Ο κ. Λιονής είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την Επένδυση στην Υγεία (European Commission Expert Panel on Effective Ways of Investing in Health) της Επιστημονικού Συμβουλίου για τα Εμβόλια του Ευρωπαϊκού Γραφείου για τα Φάρμακα (European Medicines Agency of Medicines) και Πρόεδρος της Επιτροπής της Ψυχικής Υγείας (Working Party on Mental Health) της Παγκόσμιας Εταιρίας Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής (WONCA).
Μερόπη Ορφανουδάκη
Μερόπη Ορφανουδάκη (αυτή/αυτοί). Είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2009-2015) και κάτοχος δύο Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών: το πρώτο από το Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2015-2017) και το δευτερο από το Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με ειδίκευση σε Φύλο, Πολιτισμός και Κοινωνία 2021-2023. Εξωτερική συνεργάτις του ΙΕΚ ΑΚΜΗ που συμμετείχε στην ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού του έργου Transcare.
Φίλιππος Παγάνης
Φίλιππος Παγάνης, Ψυχολόγος, Εκπ. Υπαρξιακός Ψυχοθεραπευτής. Είναι μέλος της επιστημονικής ομάδας του Orlando LGBT+. Έχει ασχοληθεί ενεργά με το ΛΟΑΤΚΙ+ ακτιβισμό από το 2012, και συμμετέχει ως ερευνητής και εκπαιδευτής, σε προγράμματα ευαισθητοποίησης και επιμόρφωσης επαγγελματιών πάνω σε ζητήματα που αφορούν την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα.
Νάνσυ Παπαθανασίου, Δρ.
Νάνσυ Παπαθανασίου, Δρ. Κλινικής Ψυχολογίας. Είναι Επιστημονικά Συνυπεύθυνη του Orlando LGBT+ και του 11528 – Γραμμή Στήριξης για ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα και το φιλικό, οικογενειακό, σχολικό και εργασιακό περιβάλλον τους. Έχει σχεδιάσει και διδάσκει το μάθημα Έμφυλες Ταυτότητες και Σεξουαλικός Προσανατολισμός για το Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας, Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.
Μαρία Ελουίζα Σταβάρα
Αποφοίτησε από την Οδοντιατρική Σχολή της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 2002. Ολοκλήρωσε το τριετές μεταπτυχιακό της δίπλωμα (MSc) στην Ενδοδοντολογία το 2007 στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Το 2022 αποφοίτησε από το ΠΜΣ “Παγκόσμια Υγεία – Ιατρική Καταστροφών”, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάζεται ως επιστημονικός συνεργάτης, MSc “Global Health – Disaster Medicine” της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ. Είναι υπεύθυνη επικοινωνίας για το διετές πρόγραμμα Erasmus+ INSIGHT, το οποίο αντιμετωπίζει τις διακρίσεις ΛΟΑΤΚΙ+ στα Συστήματα Υγείας. Συμμετέχει στο πρόγραμμα (KE:19325): Παρεμβάσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος για παιδιά ρομά: πρόληψη, αγωγή υγείας, πρόσβαση στο ΕΣΥ.
Ελένη – Παναγιώτα (Έλντα) Στούπα
Η Ελένη – Παναγιώτα (Έλντα) Στούπα είναι επιστημονική συνεργάτιδα στο PMS «Παγκόσμια Υγεία – Ιατρική Καταστροφών» της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και Ερευνήτρια στο Κέντρο Μεσογειακών, Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών (ΚΕΜΜΙΣ) στα πλαίσια του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Απόφοιτη του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, με κατεύθυνση «Πολιτική Ανάλυση» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (2016) και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στην Κοινωνική Ανθρωπολογία από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου (2018). Έχει εργαστεί ως διαχειρίστρια και συντονίστρια σε πολλά ερευνητικά και συν-χρηματοδοτούμενα Ευρωπαϊκά και διεθνή προγράμματα, ενώ έχει συμμετάσχει ως ερευνήτρια σε πολλά προγράμματα δημόσιας υγείας που σχετίζονται με ευάλωτους πληθυσμούς.
Έλενα Όλγα Χρηστίδη
Έλενα Όλγα Χρηστίδη, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Υπ. Διδάκτορας ΕΚΠΑ. Είναι Επιστημονικά Συνυπεύθυνη του Orlando LGBT+ και του 11528 – Γραμμή Στήριξης για ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα και το φιλικό, οικογενειακό, σχολικό και εργασιακό περιβάλλον τους. Έχει σχεδιάσει το μάθημα Έμφυλες Ταυτότητες και Σεξουαλικός Προσανατολισμός για το Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας, Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, στο οποίο συμμετέχει ως επισκέπτρια διδάσκουσα.